Yetişkinlerde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB)

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), genellikle çocukluk döneminde fark edilen bir nörogelişsel bozukluk olarak bilinir. Ancak, DEHB sadece çocuklarla sınırlı değildir. Pek çok yetişkin bu bozukluğu fark etmeden yaşamaya devam eder ve semptomların önemli bir bölümü yetişkinlik döneminde de sürebilir.

Yetişkinlerde DEHB Belirtileri

Yetişkinlerde DEHB semptomları, çocukluk dönemindekinden farklı görünümler sergileyebilir. Örneğin, hiperaktivite genellikle fiziksel bir hareketlilik yerine içsel bir huzursuzluk olarak ortaya çıkabilir. İşte yetişkinlerde yaygın olarak görülen

DEHB belirtileri:

Dikkat Eksikliği:

• Detaylara dikkat etmekte zorlanma.
• Sürekli olarak yapılması gereken görevleri unutma.
• Uzun süreli dikkat gerektiren işlerde zorlanma (rapor hazırlama, toplantılara odaklanma vb.).
• Düzensizlik ve planlama problemleri.
  

Hiperaktivite ve İmpulsivite:

• Sabırsızlık ve beklemekten hoşnut olmama.
• Söz kesme ya da başkalarının cümlelerini tamamlamaya çalışma.
• Bir işi bitirmeden başka bir işe geçme.
• Düzensiz düşünceler ve içsel huzursuzluk.
• Bu belirtiler yetişkinlikte iş yaşamı, akademik performans, sosyal ilişkiler ve kişisel hayatı ciddi anlamda etkileyebilir.

 Yetişkinlerde DEHB Tanısı

DEHB tanısı yetişkinlerde bazen zor olabilir, çünkü belirtiler başka psikiyatrik bozukluklarla karıştırılabilir (anksiyete, depresyon vb.). Tanı süreci genellikle şu adımlardan oluşur:

Geçmiş ve Semptom Değerlendirmesi: Bir uzman, hastanın çocukluk öyküsünü değerlendirerek belirtilerin ne zamandan beri var olduğunu anlamaya çalışır.
Psikiyatrik Testler: DEHB taramasında kullanılan psikolojik testler ve ölçekler sayesinde semptomların derecesi belirlenir.
Kapsamlı Değerlendirme: Hastanın iş, aile ve sosyal yaşamındaki sorunları ayrıntılı olarak incelenir.

DEHB'nin Yetişkin Yaşamına Etkisi

Yetişkinlerde DEHB, yaşamın çeşitli alanlarında önemli sorunlara yol açabilir:

İş Yaşamı:

• Görevleri zamanında tamamlayamama.
• Düzensizlik ve verimsizlik.
• İş değişiklikleri ve sürekli olarak yeni kariyer arayışı.
  
  

Kişisel İlişkiler:

• Partner veya aile bireyleriyle çatışma yaşama.
• Unutkanlık ve dikkatsizlik nedeniyle bağı kopan ilişkiler.

Sağlık ve Kendi Kendine Bakım:

• Sağlıksız beslenme ve düzensiz uyku alışkanlıkları.
• Stres yönetiminde zorluk.

Finansal Problemler:

• Plansız harcamalar ve düzensiz mali yönetim. 

Yetişkinlerde DEHB Tedavisi

DEHB tedavisinde multidisipliner bir yaklaşım uygulanır. Bu tedaviler genellikle üç ana başlıkta incelenir:

İlaç Tedavisi: Psikiyatrist tarafından uygun görülen uyaran veya non-uyaran ilaçlar semptomları kontrol altına almaya yardımcı olabilir.

Psikoterapi: Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Dikkat yönetimi, zaman planlaması ve düşünce düzensizliklerinin önüne geçmede etkilidir.

Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Günlük rutin oluşturma. Fiziksel aktiviteleri artırma ve beslenme düzenine dikkat etme. Teknoloji kullanımını sınırlandırma ve dikkat sürelerini yönetme.

Yetişkinlerde DEHB, yaşam kalitesini ciddi anlamda etkileyebilecek bir durumdur ancak doğru tanı ve tedaviyle önemli ölçüde kontrol altına alınabilir. Semptomlarınızı fark ettiğinizde bir uzmana başvurarak hayatınızı daha düzenli ve verimli bir şekilde yönlendirebilirsiniz. Unutmayın, DEHB ile başa çıkmak mümkün ve destek almak bu sürecin en önemli adımıdır.